Hij is humanist en Duitser
geboren en opgevoed in Duitsland
met een Duits paspoort
Humanist en Duitser
twee verschillende woorden
voor twee verschillende zaken
zich verenigend in één persoon
Een Amerikaan
is behalve gelovig jood
met kleine letter
ook etnisch Jood
met hoofdletter
Hij is joods en Joods
èn Amerikaan
Dat zijn drie woorden
waarvan er twee – Jood en jood
niet veel van elkaar verschillen
Het ene met hoofdletter
het andere klein geschreven
Eén is potentieel de moeder
van behoudendheid
Eén, mogelijke vader
van fundamentalistisch
sektarisme
Drie waarden
verenigd in een persoon
toch ook een ietwat
curieuze aangelegenheid
De Amerikaan
naar eigen zeggen
jood én Jood én Amerikaan
woont in Kaapstad
is CEO bij een diamantmijn
De Duitser
humanist en Duitser
werkt vanaf zijn dertigste
in Uitenhage(1)
Zuid-Afrika
bij Volkswagen
als auto-ingenieur
De Duitser is ook Indo-Iraniër
samengevat Ariër
Maar geen Jjood zegt
bij het zien van de Duitser
hé, daar heb je een Ariër
Indien dat zo was
zou de Duitser
kunnen antwoorden:
Nee, hoor
ik ben humanist
en Humanist
ik ben gelovig humanist
met kleine letter
en Humanist
met hoofdletter
zie dat laatste als
een familie
een soort
een afkomst
een genus
Maar hij doet dat niet
Hij houdt niet van spelletjes
Hij zou wel denken
omdat hij dat altijd denkt:
van dat Arische
zou ik af willen
Tegen de Amerikaan zegt hij
U bent joods en Joods zegt u?
Ik bedoel maar
dat hoofdlettergevoelig Joods-zijn
Waarom is dat?
U bent Amerikaan
dat zou toch moeten volstaan?
Na een korte stilte
voegt hij hier aan toe:
Weet U wat de definitie van kosmopoliet is? –
hij spreekt met lichte stemverheffing – dat is:
Iemand die de wereld
als zijn vaderland beschouwt,
zonder
nationale bekrompenheid
of voorliefde.
(Hij) is een balling
die zijn ogen opslaat
naar de hemel,
naar de sterren
in plaats van de aarde,
en beseft
dat de kosmos
zijn thuisland is(2).
U ziet er overigens niet zó joods uit.
Weet u hoe dat komt?
De Duitser steekt zijn hand uit
De Amerikaan pakt de hand
De Duitser roept:
Leve het kosmopolitisme!
De Amerikaan roept ook
Leve het kosmopolitisme!
en samen opnieuw
Leve het kosmopolitisme!
en opnieuw
Leve het kosmopolitisme!
Metsie Tengiaen (8 april 2024)
1 Vernoemd naar Jacob Abraham Uitenhage de Mist, commissaris-generaal van de Kaapkolonie tijdens het interregnum van 21 februari 1803 tot 25 september 1804 (bron: nlwikipediaorg)
2 Jaap Scholten ♥ ♣ ♠ ♦ ♥ ♣ ♠